با احتمالا همانطور که می دانید هفتمین دوره جشنواره وب ایران در حال برگزاری است و کاندیداهای آن روز گذشته طبق رای همه شرکت کنندگان معرفی شدند و در روز ۲۷ بهمن ماه در مراسم اختتامیه برنده نهایی هر گروه معرفی می شود . برای من که یکبار در سال ۹۰ برنده این جشنواره شدم ، شرکت کردن دوباره بعد از ۳ سال یادآور نکاتی بود که بعضا پررنگ تر هم شدند . البته در همین ابتدا عرض کنم وب سایتی که با آن در جشنواره شرکت کرده بودم علی رغم شرایط خوبی که به نظر خودم داشت کاندیدا نشد ولی قصد نداریم به این خاطر جشنواره رو بی اعتبار و غیر ضروری قلمداد کنیم بلکه در مورد شرایط سوال برانگیزش بعد از ۷ دوره برگزاری بحث هایی هست که اینجا عرض خواهم کرد.
کارکرد مورد انتظار جشنواره وب ایران
اولین سوالی که مطرح هست اینه که جشنواره وب ایران برای چه منظوری برگزار می شود و هدف برگزار کنندگان آن چیست ؟ آیا بعد از هر دوره به این اهداف می رسیم و یا در بحبوحه اعتراضات و ترافیک نظرات مختلف ،به دنبال راهی برای گریز از پاسخگویی به این مسائل هستیم .به هر حال برگزاری جشنواره حتی در این حد هم بسیار مشکل و طاقت فرساست ولی این سختی نباید مانع از شنیدن صداهای منتقد و مصلحت اندیش جشنواره باشد . به نظر می رسد اگر اینطور می بود در طی این هفت دوره نواقص می بایست رفع می شد و بالاتر از آن شرایط و ساختار کلی به ثبات نسبی می رسید . ثباتی که در ارگان های دولتی مانند المپیاد ملی مهارت سازمان فنی و حرفه ای هم سراغ نداریم و هر دوره شاهد قوانین جدید و شکل متفاوتی از برگزاری هستیم .
ولی انتظاری که از جشنواره وب ایران می رود، نزدیک شدن آن به استاندارهای فستیوال های مشابه بین المللی مثل Webby Awards یا سایتی مثل awwwards.com است که به نظر الهام بخش مسئولان جشنواره نیز بوده است.
شرایط جشنواره در گذشته
من در دو دوره جشنواره شرکت مستقیم داشتم یکی در سال ۹۰ با وب سایت فتولیا و یکی هم سال ۹۳ با وب سایت کندوهاست . در هر دوره انتقاد های زیادی به جشنواره مخصوصا در بحث داوری رو شاهد بودیم . شاید خیلی هایش به حق بوده وخیلی هایش هم به حق نبوده است ولی اصولا چرا جای این چنین اظهار نظرهایی باز است تا جایی که امکان زدن اتهام ناداوری یا داوری جهت دار هم وجود دارد ؟ البته در ادامه به این بخش بیشتر می پردازیم .
وقتی شرایط دوره چهارم و دوره هفتم رو مقایسه می کنم به نظر خودم جشنواره دچار افت محسوسی شده است . چه از لحاظ جنب و جوشی و سر و صدایی که در وب ایران به راه می انداخت و چه از لحاظ محتوایی و به روز شدن . تنها فاکتوری که به نظر پیشرفت داشته است تعداد وب سایت های شرکت کننده بوده است که به این مورد نیز اعتراض هایی وارد است . مخصوصا کسانی که وب سایت های این دوره را مرور کرده باشند به کیفیت بسیار پایین و گاها وجود فقط یک نام و دومین بدون هیچ سایتی شهادت خواهند داد .
اعتبار آفرینی یا مرگ تدریجی
همانطور که اشاره شد تعداد سایت های شرکت کننده معیار مهمی است ولی کیفیت سایت های شرکت کننده نیز در جای خود مهم است . کما اینکه همین تعداد وب سایت هم در صورتی که هیچ حرفی پشت شان نباشد ،جز بسیار کوچکی از وب ایران هستند . کمیت مهم است ولی کیفیت کی مورد تفقد عوامل جشنواره قرار خواهد گرفت ؟
مبارزه با هَوویی بنام کنفرانس وب ایران
من امسال جشنواره با کاملا دنبال کردم و گاها سوالاتم را از طریق تویتتر و ایمیل پرسیدم . انتظار داشتم حداقل در صفحات اجتماعی خود جشنواره شور و حال خاصی برقرار باشد ولی طی چند هفته پیگیری در صفحه فیس بوک ، تویتتر ، بلاگ و نیوز لتر هایی ارسالی، بیشتر راجع به یک چیز مطالعه کردم که هیچ ربط مستقیمی به رویدادی که در آن شرکت کرده بودم یعنی جشنواره وب ایران نداشت و آن کنفرانس وب و موبایل ایران بود . در همه صفحات مربوط به جشنواره وب ایران همین الان هم اگر سر بزنید حجم زیادی از اخبار کنفرانس مربوطه را می بینید که لزوما ربطی به جشنواره وب ندارد ولی در اقدامی غیر حرفه ای چندین هفته مجبور به خواندن اخبار آن بودم در صورتی که هیچ علاقه ای به آن ندارم .
نیاز به پر شدن صندلی های کنفرانس را درک می کنیم ولی این درست نیست که به صورت اسپم گونه از برگزاری یک رویداد برای تبلیغ رویداد دیگری سو استفاده شود . به طور کلی در این دوره تقریبا پوشش رسانه ای برگزارکنندگان جشنواره روی کنفرانس وب ایران و حواشی آن بود و جشنواره وب کاملا به حاشیه رانده شد . تا جایی که به نظر می رسید موعد اعلام کاندیدا ها از یاد برگزار کنندگان رفته است و روز آخر دریافتند که تداد کمی سایت ها را داوری کرده اند و نیازمند تمدید است.
وب سایت جشواره وب ایران چه شرایطی دارد ؟
وب سایت جشنواره وب ایران بی تعارف ناامید کننده است 🙁 استفاده ناقص از فریم ورک Foundation به همراه نمایش نا مناسب در گوشی ها و قدیمی بودن محتوای وب سایت به علاوه فوتر تبلیغاتی داد می زند که بابا روی من چند دقیقه بیشتر وقت نگذاشتند ! ولم کن !
در صورتی که با زمانبندی مناسب و استفاده از افراد متخصص که در ایران کم نیستند می شد وب سایت جشنواره ای را که قرار است ویترین وب ایران باشد ، بسیار شکیل تر و به روز تر بالا آورد چیزی که در مورد وب سایت کنفرانس به نظر مراعات شده است ولی در مورد جشنواره …
گذشته از مشکلات ظاهری ، محتوای سایت نیز با اشکالاتی همراه است مانند تعداد کاندیداها که در صفحه اول تعداد آن ۱۵ وب سایت قید شده ولی در بلاگ این تعداد ۵ وب سایت نوشته شده است . یعنی این عدد اشتباه در طول این مدت در صفحه اصلی جشنواره بوده است و کسی ان را ندیده یا تصحیح نکرده است و این نشان از نبود یک سیستم جامع و درست برای مدیریت خروجی های جشنواره می باشد . امیدواریم این سیستم در داوری ها مورد استفاده قرار نگرفته باشد .
به علاوه اثری از سایت هایی که سال های قبل از ۹۱ در جشنواره برنده شده اند نیست در حالی که در وب سایت Webby Awards از اولین دوره آن یعنی سال ۱۹۹۷ یک آرشیو کامل موجود است :
http://www.webbyawards.com/winners/1997
البته این قیاس مع الفارغی است ولی حداقل می تواند الهام بخش ما باشد .
داوری ، داوری ، داروی
از همه چیز که بگذریم هر شرکت کننده با وب سایت خود در این جشنواره شرکت کرده است و منتظر داوری است . حالا معیار داوری چیست ؟ این سوال مهمی است ولی اینکه معیار انتخاب نحوه داوری و خود داوران چیست ،سوال مهم تری است . آیا استفاده از سیستم برون‌سپاری به انبوه مردم (CrowdSourcing) برای جشنواره مناسب است ؟ حداقل در مورد اینکه همه کاربران همه سایت ها را ببینند و آنگاه به سایت موردعلاقه خود رای دهند قابل بحث است ،ولی بنده شک دارم همه رای دهندگان(در صورتی که فرض کنیم همه آنها حداقل تخصص فنی را در این مورد دارند) همه سایت ها را موقع رای دهی دیده باشند و شاید کاربری سایتی را که بیشتر دوست داشته است اصلا به اون نشان داده نشده باشد .برنده شدن در این نوع داوری چیزی در حد شانس و اقبال می نماید .
در کل داوری این دوره کاملا ابهام برانگیز بود و البته این به معنی کم رنگ کردن برندگان نیست چرا که آنها نیز عضوی از جامعه وب ایران هستند ولی چه خوب می بود که داوری بر اساس معیار های فنی و روشن انجام می گرفت و نه روش های آزموده نشده و بخت و اقبال . در این صورت قطعا برای خود آنها نیز لذت بیشتری می داشت .
رویکرد آینده چیست ؟
برنامه کوتاه مدت و میان مدت جشنواره در صورت وجود بر چه مبنایی استوار است ؟ هزینه ها از کجا تامین خواهد شد ؟ آیا قرار است مثل جشنواره های مثل وبی اواردز شفافیت هم چاشنی کار عوامل جشنواره وب ایران باشد و یا همه چیز باز در پشت پرده انجام خواهد شد ؟
در اینجا پیشنهاداتی برای بهبود جشنواره در سال های آتی ارائه می دهم شاید به درد عوامل برگزاری بخورد و به گوششان برسد.اگر شما هم پیشنهادی دارید لطفا در بخش نظرات همین پست بنویسید تا به لیست اضافه کنم :
- برنامه ریزی دقیق اجرایی از همین حالا برای سال آینده
- برنامه ریزی برای افزایش کیفیت جشنواره مخصوصا وب سایت (به جای کمیت)
- شفافیت روند داروی و معرفی تیم داوری و همه عوامل برگزاری جشنواره (به همراه روزمه و تخصص ها)
- اگر قرار است همین روال داوری برقرار باشد ، معرفی همه رای دهندگان به هر یک از وب سایت های شرکت کننده ( هر نفر باید پاسخگوی رایی که داده است باشد)
- و نیز ایجاد سیستمی قوی برای جلوگیری از تقلب و ایجاد ابهام ( موارد ابهام برانگیز در بالا به تفصیل آمده است)
- تفکیک منطقی جشنواره از کنفرانس
- استفاده حرفه ای از شبکه های اجتماعی و تبلیغات مناسب برای شناساندن بیشتر جشنواره به وب ایران
- شنیدن انتقادات (حتی تند) و تلاش برای رفع آنها
- تلاش برای افزایش جوایز . لزوما منظور جایزه نقدی نیست (که اگه باشه خیلی بهترم میشه) حتی می تواند شامل بسته مشاوره ای رایگان تا مدت مشخص برای برندگان باشد تا وب سایت خود را بهبود بخشند و نواقص آن را بر طرف کنند
در صورتی که جوابیه ای از جشنواره وب ایران دریافت کنم عینا منتشر خواهم کرد . در پایان خاطر نشان می کنم جشنواره اگر به سمت درست حرکت کند و به ظرفیت های خود آگاه شود می تواند مشوق خوبی برای پیشرفت وب نوپای ایران عزیز باشد والا می شود مصداق تو زیر پایم نکش ، دستگیری پیشکش !
به امید آینده ای بهتر
بسیار عالی ممنونم
بسیار عالی
ممنونم از سایت شما
درود بر شما و ممنون از نقد خوبتات
از مواردی که باید در داوری به آن توجه شود ، استفاده از افراد متخصص و توانا برای هر گروه است. مورد دیگری که به آن اشاره شد کیفیت وب سایت ها است، اما مهمتر از آن انتخاب اولیه صحیح هر وب سایت در گروههای مورد نظر است. بطور مثال گروه فروشگاههای آنلاین را در نظر بگیرید. بسیار دیده شده بدلیل ابهام در عنوان انتخاب شده این گروه ، وب سایتهایی به اشتباه در این گروه ثبت نام کرده و وارد این گروه شده اند، بدون اینکه بازبینی شوند. عمق فاجعه اینجاست که یک وب سایت ارانه دهنده خدمات آنلاین که بابت آن هزینه ای دریافت می نماید در گروه فروشگاه آنلاین جشنواره حضور پیدا کند. و یا وبسایتی که صفحات پی دی اف روزنامه ها را با هزینه در اختیار کاربران قرار میدهند در گروه فروشگاه اختصاصی جشنواره قرار گیرد و در کمال تعجب کاندیدای این گروه نیز شود.
نکته دیگری که بیشتر باعث ابهام می شود (البته عنوان این مورد از کیفیت وب سایت های کاندیدا چیزی کسر نمی کند و منظور بنده هم این نیست) این است که بعضی از وب سایت ها در آخرین لحظه در بالای لیست منتخب قرار گرفتند که تا نیم ساعت قبل از انتخاب کاندیداها حتی در لیست وبسایتهای برتر هم حضور نداشتند، همان برندگان پیشین و صاحبان وب سایتهای مطرح کشور هستند که اتفاقاً اعضای رسمی و فعال اتحادیه فناوران تهران هم هستند.
پیروز باشید
انتقادی به جا و کاملا منطقی بود … البته خیلی منصفانه تر بود ! به نظر من جای انتقاد خیلی بیشتری داشت …
به هرحال ممنون از فتولیا که صدای مارو منعکس کرده !